Nồi hơi là một thiết bị được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp hiện nay. Cùng với đó doanh nghiệp có thể gặp phải các sự cố trong quá trình vận hành lò hơi, nguy hiểm nhất có thể gây nổ lò hơi. Vậy những sự cố nồi hơi thường gặp và cách khắc phục như thế nào, hãy cùng tìm hiểu trong bài viết tiếp theo nhé!

Các sự cố thường gặp khi vận hành lò hơi và biện pháp khắc phục

Sự cố lò hơi bị cạn nước quá mức

Đây là một sự cố khá phổ biến trong quá trình vận hành nồi hơi. Các nguyên nhân chính của sự cố này là:

• Người vận hành lò hơi không kỹ lưỡng, không thường xuyên kiểm tra mực nước trong ống dẫn nước dẫn đến tình trạng không bổ sung nước kịp thời.
• Van xả dưới không đóng chặt và nước rò rỉ ra ngoài.
• Máy bơm nước không hoạt động hoặt hoạt động nhưng không bơm nước vào lò hơi
• Hệ thống đường ống nước bổ sung bị tắc, hỏng,…; không có bình chứa nước – máy bơm không hoạt động. 

Xác định vấn đề này dựa trên một số biểu hiện như:

• Đèn báo mực nước nồi hơi trong tủ trung tâm báo động đỏ
• Không có nước bên trong ống, chỉ có hơi nước

Nếu áp suất bên trong lò cao hơn bình thường, van an toàn sẽ hoạt động liên tục để giải phóng áp suất.

Nếu nồi hơi của bạn đang gặp sự cố thiếu nước nghiêm trọng, bạn nên thực hiện các bước sau để sửa chữa và giữ an toàn cho nó.

• Đóng van hơi và mở van xả. Sau đó đổ nước vào đường ống. Nó không chỉ kiểm tra rò rỉ mà còn giúp làm sạch các mảnh vụn trong đường ống. Sau khi đường ống sạch sẽ, đóng van xả và mở van đường hơi. Kiểm tra đường ống nước, mực nước không quá thấp và nếu có nước trong nước, bạn có thể thêm nước càng sớm càng tốt. Lúc này, người điều khiển nên đồng thời giảm hoặc tắt buồng đốt. Trong khi cấp nước, đổ từ từ nước vào ống cấp nước và quan sát xem có bất thường không. Cuối cùng đợi mực nước trong ống nước ổn định thì bơm nửa đường ống xuống và cho bếp chạy bình thường.
• Khi bạn kiểm tra đường ống nước, nếu mực nước quá cạn và nước không chảy ra ngay cả khi bạn mở van xả nước, thì tuyệt đối không được cấp hơi. Việc cấp bách lúc này là nhanh chóng tắt nồi hơi.
• Tắt quạt điều hòa buồng đốt và nhanh chóng đóng cửa điều hòa. Tiếp theo, đóng van hơi chính, dừng quạt hút khoảng 20 phút rồi đóng cửa điều hòa ống khói để làm mát lò. Nếu áp suất trong lò vẫn cao nên dùng van an toàn để hơi thoát ra ngoài.

Sự cố lò hơi bị tràn nước

Nguyên nhân tràn nồi hơi – tràn nước là do thiết bị kiểm soát cấp nước không hoạt động và người vận hành không kịp xử lý.

Khi nồi hơi đầy, đèn báo mực nước sẽ sáng đỏ. Nhìn vào ống nước. Bạn có thể thấy ống chứa đầy nước. Nhìn vào đồng hồ đo áp suất, áp suất bên trong nồi đang giảm dần. Khi nó mạnh, bạn có thể nghe thấy tiếng rung do búa nước của đường ống gây ra. Kế hoạch xử lý sự cố vận hành nồi hơi này bao gồm các bước sau:

• Đóng van cấp nước đến vạch nước tối, mở van xả cho nước xả hết rồi đóng lại. Cuối cùng, mở lại van nước.
• Nếu vẫn còn nước trong đường ống cấp nước, hãy đóng van cấp nước và dừng bơm cấp nước. Sau đó tiếp tục quá trình thu nhỏ đến vạch tối đa của vòi và dừng lại. Sau khoảng 3 phút, tiếp tục xả nước vừa, đóng van hơi trực tiếp và kéo tay để mở van an toàn cho lò hơi.

Sự cố thủng hoặc nổ ống lò hơi

Các nguyên nhân chính của sự cố nồi hơi này là:

• Chất lượng nước cấp cho lò hơi không đạt chuẩn do lẫn nhiều kim loại nặng đóng cặn trên thành ống.
• Mạch nước nồi hơi bị lỗi.
• Nồi hơi hoạt động với hệ thống sưởi ống không đồng đều hoặc hấp thụ nhiệt không đồng đều.
• Tro, xỉ bám vào thành ống và làm oxy hóa đường ống
• Vận hành nồi hơi không đúng cách: Nếu đốt nóng lò quá nhanh, áp suất bên trong lò sẽ thay đổi nhanh và liên tục. Nồi hơi hết nước. Liên tục thay đổi công suất lò trong thời gian ngắn không súc rửa đường ống nước thường xuyên.
• Tắt lò và để nguội ngay: Hơi nước được thổi vào buồng đốt làm cho mực nước trong ống thủy hạ xuống nhanh chóng. 

Để khắc phục bạn cần:

• Ngừng lò khẩn cấp
• Ngừng cấp nước vào lò
• Nhanh chóng phát hiện và thay thế đoạn ống bị thủng, nổ

Sự cố bộ phận chịu áp của lò hơi bị xì hơi

Nguyên nhân chính của vấn đề này là do quá trình sản xuất, sửa chữa hoặc lắp ráp nồi hơi kém chất lượng. Hoặc do nguồn nước cấp không đảm bảo chất lượng nên xảy ra hiện tượng ăn mòn cục bộ, làm biến dạng kim loại thậm chí nứt vỡ kim loại. Khi khoét lỗ, có thể nghe thấy rõ tiếng rít của hơi nước nóng thoát ra từ vết nứt. 

Để khắc phục sự cố này, bạn nên thực hiện các điều sau:

• Nếu có rò rỉ hoặc thất thoát không khí tại các van và điểm nối. Lò hơi đang hoạt động và không cần sửa chữa ngay. Tuy nhiên, để thay thế hay sửa chữa thì bạn phải theo dõi và chờ đợi thời gian bảo dưỡng, sửa chữa.
• Nếu đầu ra của khí ở bộ phận áp suất, thì cần phải dừng lò hơi khẩn cấp và khắc phục sự cố.
• Nếu vị trí lỗ thông hơi nằm trong bộ phận áp suất, cần phải dừng lò hơi khẩn cấp và khắc phục sự cố.
• Hàn hoặc thay thế.

Sự cố hư hại ống thủy và áp kế của lò hơi

Nguyên nhân chính của sự cố này là do đường ống nước và đồng hồ đo áp suất phải chịu sự thay đổi nhiệt độ đột ngột và các chấn động vật lý. Kỹ thuật lắp đặt không đúng cách có thể khiến đường ống bị lệch tâm hoặc quá hẹp không có chỗ để mở rộng. Một lý do khác là ống bị mòn theo thời gian. Nếu ông thủy bị vỡ, chắc chắn bạn sẽ nghe thấy tiếng nổ – kính vỡ. Đồng thời, nước và hơi nước bị trục xuất ra ngoài. Để khắc phục bạn sẽ cần thay thế đường nước và đồng hồ đo áp suất mới. Phải tắt lò trước khi thay thế.

Sự cố hỏng van nước cấp của lò hơi

Hỏng van có nhiều nguyên nhân. Van không đáp ứng các điều kiện sử dụng. Sử dụng  bơm nước kéo dài có thể gây hư hỏng do cặn lắng và oxy hóa. Điều này thường khiến nước nóng chảy ngược vào đầu bơm, hoặc bơm vẫn chạy nhưng không có nước vào lò. Cách khắc phục này rất linh hoạt. Tùy thuộc vào vị trí van bị hư hỏng và mức độ hư hỏng, van cần được sửa chữa, thay thế ngay lập tức hoặc theo dõi cho đến khi thực hiện bảo trì định kỳ cho nồi hơi.

Sự cố hỏng van xả đáy lò hơi

Nguyên nhân chính là do van xả bị tắc, bị tắc hoặc rò rỉ. Lúc này có thể xảy ra rỉ sét, rò rỉ nước tùy theo độ mở của van. Nó sẽ bị kẹt và bạn sẽ không thể mở và đóng nó. Cách khắc phục trong trường hợp này là thay van xả mới, sau đó kiểm tra và sửa chữa, nếu có thể thì sửa van cũ.

Sự cố sụt vách lò hơi

Nguyên nhân sụt vách lò hơi có thể do thiết kế, lắp đặt không đúng kỹ thuật khiến các bộ phận của lò bị giãn nở trong quá trình vận hành, nứt vách cách nhiệt. Hoặc do lớp cách nhiệt đã sử dụng lâu nhưng chưa được sửa chữa, thay thế.

Nếu bị sút vách, bảo ôn của lò hơi sẽ gây ra tiếng ồn do giãn nở. Lớp cách nhiệt và tường lò bị hư hỏng. Nhìn vào thân lò có thể thấy rõ các vết nứt trên thành lò. Để giải quyết sự cố sập tường, phải dừng lò ngay và sửa chữa hoặc thay thế ngay. Nếu sự sụp sụt vách tương đối nhỏ và vẫn đang trong giai đoạn hoạt động quan trọng, việc sửa chữa có thể được kéo dài nhưng không quá một tháng.

 Sự cố bơm cấp nước lò hơi bị hỏng

Nguyên nhân của sự cố máy bơm rất khác nhau tùy thuộc vào loại máy bơm. Nếu máy bơm nồi hơi của bạn có bất kỳ triệu chứng nào sau đây, hãy tắt máy và gọi dịch vụ sửa chữa máy bơm:

• Máy bơm khởi động nhưng không chạy

• Lò hơi hoạt động nhưng máy bơm không hoạt động

• Máy bơm chạy nhưng không có nước vào lò

Quạt điều tiết không khí lò hơi bị hư hại

Lỗi quạt điều khiển không khí nồi hơi thường do hoạt động lâu ngày dẫn đến hỏng cánh quạt. Hoặc là do sự cố về nguồn điện như chập mạch, thiếu pha, v.v. Ngoài những nguyên nhân trên, bạn cũng nên kiểm tra xem các đường dẫn khí có bị bít hay thủng để tránh gió lùa vào lò hay không.

Để khắc phục lỗi này, bạn cần xác định rõ nguyên nhân hư hỏng để có kế hoạch sửa chữa chính xác và kịp thời.

Quy trình vận hành lò hơi như thế nào cho an toàn?

Bước 1: Khởi động lò hơi

• Bật nguồn điện ở tủ cấp điện chính
• Cho nhiên liệu đốt vào khoang đốt của lò hơi.
• Mở van khóa nước hai chiều để cho nước vào lò đến mức thấp nhất
• Xả, hút hết nước đọng trong lò hơi
• Kiểm tra – đóng van cấp hơi chính
• Mở van xả khí của lò hơi
• Thổi hết khí đọng trong khoang đốt lò hơi ra bằng cách khởi động quạt hút khói.
• Khởi động bơm cấp nước
• Mở van hệ thống ống tái tuần hoàn để làm mát bộ hâm nước
• Nhóm lửa lò đốt
• Khởi động quạt cấp khí
• Tính toán sao cho cấp nhiên liệu đốt phù hợp, không bị đứt quãng hay dư thừa
• Khi áp suất hơi trong lò đạt 1 – 1,5 atmosphe thì bắt đầu chuyển sang giai đoạn vận hành ổn định

Bước 2: Vận hành lò hơi ổn định

Sau khi khởi động lò hơi và các chỉ số hơi nóng đã ổn định, ta tiến hành các bước sau để tiến hành quy trình vận hành ổn định:

• Đóng van xả khí
• Thông rửa ống thủy thường xuyên:
• Đóng van cấp nước lại và mở van đường hơi chính và van xả ống thủy để thông đường hơi. Sau đó đóng van đường hơi, mở van đường nước. Sau khi đã thông rửa cả 2 đường thì khóa van xả lại
• Mỗi ca làm việc phải xả đáy 1 lần
• Đóng van tái tuần hòa tại bộ phận hâm nước
• Mở 1 phần nhỏ van cấp hơi để sấy mạng đường ống cấp nhiệt trước khi mở cấp hơi hoàn toàn. Hoạt động ổn định đòi hỏi phải theo dõi thường xuyên thiết bị đo.
• Đồng hồ đo áp suất, đồng hồ đo nhiệt độ, đồng hồ đo lưu lượng hơi nước và các cài đặt liên quan
• Duy trì các thông số hơi nước ổn định khi cần thiết.
• Giám sát mực nước đường ống nước và hoạt động của bộ phận cấp nước
• Thường xuyên kiểm tra, theo dõi nước trong két nước lò hơi và bổ sung khi cần thiết.

Bước 3: Ngừng hoạt động lò hơi

• Giảm dần việc cung cấp nhiên liệu và khí đốt
• Giảm lưu lượng nước đầu vào
• Giảm tải
• Đóng van cấp hơi chính
• Mở van thông hơi khoảng 20-25 phút rồi đóng lại
• Khi nhiên liệu cháy hết và ngọn lửa trong lò tắt, tắt nguồn cung cấp không khí và quạt hút và đóng cửa lò.
• Tạm dừng lò khoảng 24 tiếng để nước nguội dưới 70 độ C thì rút nước trong lò.

Kết luận

Có thể thấy lò hơi công nghiệp là thiết bị rất cần thiết cho sản xuất. Tuy nhiên, có rất nhiều nguy cơ tiềm ẩn rình rập trong quá trình vận hành lò hơi có thể ảnh hưởng đến tính mạng con người. Do đó, bắt buộc phải trang bị kiến ​​thức và đảm bảo các quy trình hoạt động nghiêm ngặt.