Với sự gia tăng về ô nhiễm môi trường do khí thải từ ngành vận tải. Trong đó, khí thải từ các phương tiện xe cộ là nguyên nhân chính gây ra tình trạng trên. Do đó, với sự phát triển của nguồn năng lượng sạch ngày càng mạnh mẽ. Để có thể tận dụng hiệu quả, các nhà sản xuất đã và đang phát triển phương tiện xanh nhằm giải quyết vấn phát thải khí nhà kính.

Vậy phương tiện xanh là gì? Chúng mang lại những lợi ích gì đến môi trường và đời sống con người? Hãy cùng Việt Nam Zero Waste theo dõi bài viết dưới để hiểu rõ hơn về phương tiện xanh, cũng như sự phát triển của chúng trên toàn thế giới nói và Việt Nam nói riêng nhé.

Những thông tin quan trọng:

• Phương tiện xanh là loại phương tiện đường bộ sử dụng động cơ ít gây hại đến môi trường và sức khỏe con người.
• Lợi ích mà phương tiện mang lại: Chi phí vận hành và bảo dưỡng thấp, không tạo ra khí thải, thay thế cho xăng/dầu diesel, an toàn, tiện lợi và không gây ôn nhiễm tiếng ồn.

Phương tiện xanh là gì?

Theo Wikipedia, phương tiện xanh, hay phương tiện sạch, hay phương tiện thân thiện với môi trường là phương tiện đường bộ sử dụng động cơ mà ít tạo ra các tác động có hại cho môi trường hơn so với các phương tiện động cơ đốt trong truyền thống tương đương chạy bằng xăng hay dầu diesel hay sử dụng một số nhiên liệu thay thế nhất định.

Bên cạnh đó, theo Earthjustice, phương tiện xanh được chia thành 3 loại chính:

• Xe điện chạy bằng pin được cung cấp năng lượng bằng điện được lưu trữ trong một bộ pin.
• Xe plug – in hybrid kết hợp động cơ xăng hoặc dầu diesel với động cơ điện và pin sạc lớn.
• Xe chạy bằng pin nhiên liệu tách các electron từ các phân tử hydro để tạo ra điện để chạy động cơ.

Ngày nay, chúng được xem là giải pháp vô cùng hữu hiệu nhằm giảm thiểu các tác động tiêu cực từ ngành vận tải đến môi trường.

Để hiểu rõ hơn vì sao loại phương tiện này được xem là giải pháp vô cùng hữu hiệu trong việc giảm thiểu tiêu cực đến môi trường, chúng ta hãy đến phần tiếp theo là những lợi ích mang lại từ chúng nhé.

Lợi ích mang lại

Theo E – amrit, phương tiện xanh mang lại những lợi ích sau:

Chi phí vận hành thấp 

Thông thường, chi phí vận hành của xe điện sẽ thấp hơn rất nhiều so với một chiếc xe chạy bằng xăng hoặc dầu diesel tương đương. Vì loại phương tiện xanh này sử dụng điện để sạc pin thay vì dùng các nhiên liệu hóa thạch như xăng hoặc dầu disel.

Bên cạnh đó, việc sạc điện tại nhà hay tại các trạm sạc điện được xây dựng rộng rãi hiện nay, thường sẽ có giá thành rẻ hơn so với đổ xăng hoặc dầu diesel nhằm đáp ứng nhu cầu đi lại của ta.

Sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo có thể làm cho việc sử dụng xe điện trở nên thân thiện với môi trường hơn. Chi phí điện có thể giảm hơn nữa nếu việc sạc được thực hiện với sự trợ giúp của các nguồn năng lượng tái tạo được lắp đặt tại nhà, chẳng hạn như các tấm pin mặt trời.

Chi phí bảo hành thấp

Phương tiện xanh có chi phí bảo trì rất thấp vì chúng không có nhiều bộ phận chuyển động, cũng như động cơ đốt như xe đốt trong. Các yêu cầu bảo dưỡng đối với loại phương tiện này sẽ ít hơn so với xe phương tiện chạy bằng xăng và dầu diesel thông thường. Chính vì thế, chi phí bảo trì hàng năm cho một chiếc xe điện là vô cùng thấp.

Không phát thải khí từ ống xả

Việc sử dụng phương tiện xanh sẽ giúp giảm thiểu lượng khí thải CO2, vì đây là loại xe chạy bằng điện hoặc các nguồn năng lượng sạch khác, do đó, sẽ không có khí thải từ ống xả.

Ngoài ra, nếu muốn giảm tác động môi trường từ việc sạc pin cho xe, ta có thể lựa chọn năng lượng tái tạo cho điện gia đình.

Thay thế cho xăng và dầu diesel đang dần hủy hoại môi trường 

Sự sẵn có của nhiên liệu hóa là có hạn, và việc lạm dụng nguồn nhiên liệu này đang dần hủy hoại môi trường sống của con người. Khí thải độc hại từ các phương tiện hoạt động bằng xăng và dầu diesel tác động tiêu cực rất nhiều và lâu dài đối với sức khỏe cộng đồng, nhưng phương tiện xanh thì không thế.

Theo một số phân tích, phương tiện xanh có thể chuyển khoảng 60% năng lượng điện từ lưới điện nhằm cung cấp năng lượng cho bánh xe, nhưng phương tiện chạy bằng xanh và dầu diesel chỉ có thể chuyển đổi 17% – 21% năng lương được lưu trữ trong nhiên liệu sang bánh xe, lãng phí tới 80% nhiên liệu.

 Để giảm tác động của việc sạc xe điện, Ấn Độ có tham vọng đạt được khoảng 40% công suất lắp đặt điện tích lũy từ các nguồn năng lượng không dựa trên nhiên liệu hóa thạch vào năm 2030. Do đó, xe điện là con đường phía trước cho giao thông Ấn Độ.

Phương tiện xanh dễ lái và an toàn

Các loại phương này được thiết kế không có bánh răng và rất thuận tiện khi lái. Không lắp đặt điều khiển phức tạp như các loại phương tiện thông thường, chỉ cần tăng tốc, phanh và lái.

Khi muốn sạc xe, chỉ cần cắm xe vào bộ sạc gia đình hoặc công cộng. Các loại phương tiện xanh khi chạy cũng rất yên tĩnh, vì vậy chúng làm giảm ô nhiễm tiếng ồn mà các phương tiện truyền thống góp phần gây ra.

Tiện lợi khi sạc tại nhà

Hãy tưởng tượng ta cần phải xếp hàng dài ở một trạm xăng trong giờ cao điểm và có khả năng sẽ đến nơi làm việc muộn. Vấn đề này có thể dễ dàng được khắc phục chỉ với một chiếc xe điện, ta chỉ cần sạc từ 4 – 5 giờ trước khi định đi đâu đó.

Nếu như một ngày nào đó ta quên sạc xe thì sao? Đừng lo lắng, ta có thể dễ dàng sử dụng các dịch vụ sạc nhanh hoặc dịch vụ đổi pin tại các cửa hàng hoặc trạm điện.

Không gây ô nhiễm tiếng ồn

Phương tiện xanh không gây ra tiếng động khi hoạt động vì chúng không có động cơ dưới mui xe. Động cơ điện hoạt động êm đến mức, đôi khi cần phải nhìn vào bảng điều khiển để kiểm tra xem phương tiện đã được bật hay chưa.

Các loại xe này im lặng đến mức, các nhà sản xuất phải thiết kế thêm âm thanh giả để có thể đảm bảo an toàn cho người đi bộ.

Bên cạnh những lợi ích đã nêu trên, chúng ta hãy cùng bước tiếp phần dưới đây để theo dõi sự phát triển của phương tiện xanh trong và ngoài nước hiện nay, cũng như hiểu rõ hơn tầm quan trọng của chúng.

Sự phát triển của phương tiện xanh

Trên thế giới

Do sự yêu cầu khắt khe của Liên hợp quốc về phát thải khí carbon cũng như nhu cầu giúp khách hàng thoải mái hơn, xe điện (EV) với các loại phương tiện xanh khác là một lựa chọn tốt nhằm giảm thiểu ô nhiễm và khí thải gây hại cho môi trường.

Hiện nay, các công ty sản xuất ô tô lớn trên thế giới cũng đang thúc đẩy chuyển đổi sang sản xuất các loại xe điện công nghệ mới. Một số ví dụ về ngành sản xuất xe điện, bao gồm:

• Tesla – Công ty sản xuất xe điện đến từ Mỹ, đã trở thành một trong những công ty ô tô lớn nhất trên thế giới.
• Một số công ty lớn khác như Toyota và General Motors cũng đang chuyển đổi sang sản xuất các loại xe điện và công nghệ mới.

Bên cạnh đó, một số quốc gia như Hà Lan, Na Uy và Thụy Điển đã bổ sung các chính sách để khuyến khích, hỗ trợ cho các hãng sản xuất cũng như người tiêu dùng xe điện.

Nhiều chính sách ưu đãi về các loại thuế và chi phí như thuế môi trường, thuế nhập khẩu, trợ cấp tín dụng thuế, phí đường bộ và những đặc quyền cho xe điện như được sử dụng làn đường cho xe buýt, được đậu xe miễn phí,… đã mang lại cho xe điện những điều kiện có thể cạnh tranh với xe ô tô truyền thống.

Tại Việt Nam

Theo Vietnamplus, Việt Nam trở thành nhà sản xuất điện Mặt Trời lớn thứ 10 trên thế giới. Trong khi điện Mặt Trời có mức tăng trưởng đáng kể nhất, công suất điện gió lắp đặt cũng tăng nhanh, đạt 600 MW vào cuối năm 2020, đứng thứ 2 sau Thái Lan trong số các nước Đông Nam Á. Việt Nam có tiềm năng lớn về thủy điện và hiện chiếm 33% tổng sản lượng điện.

Với sự phát triển vượt bật, tận dụng hiệu quả các nguồn năng lượng sạch. Trong những năm gần, Việt Nam đã và đang thúc đẩy phát triển phương tiên xanh như là một trong những giải pháp tiềm năng để giảm phát thải khí nhà kính cũng như giảm áp lực đối với nguồn nhiên liệu hóa thạch từ lĩnh vực giao thông vận tải.

Tính đến tháng 06/2021, số lượng xe điện tại Việt Nam đã đạt hơn 10.000 chiếc. Tiếp đến là tháng 09/2021 số lượng xe máy điện tại Việt Nam đã đạt khoảng 500.000 chiếc.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng xây dựng lộ trình rõ ràng về việc triển khai Chương trình Hành Động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí CO2 và khí metan của ngành giao thông vận tải được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào ngày 22/07/2022, trong giai đoạn 2022 – 2030, Việt Nam sẽ thúc đẩy sản xuất, lắp rắp và nhập khẩu, cũng như chuyển đổi sử dụng các loại phương tiện giao thông cơ giới đường bộ sử dụng điện.

Giai đoạn 2031 – 2050 sẽ đạt mức 100% số phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, xe máy thi công tham gia giao thông chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh.

Nếu triển khai thành công, Việt Nam có thể đạt được mức giảm phát thải CO2 trong ngành giao thông vận tải vào năm 2030 xuống 20% so với thông thường. Điều này cho thấy tiềm năng cao trong việc giảm phát thải khí nhà kính thông qua phát triển phương tiện xanh trong lĩnh vực giao thông vận tải tại Việt Nam.

Tuy các loại phương tiện sạch này mang lại rất nhiều lợi ích cho môi trường và sức khỏe con người, cũng như hiệu quả kinh tế… nhưng để có thể vận hành một cách hiệu quả nhất chúng ta cần vượt qua một số thách thức được đặt ra và khuyết điểm của phương tiện khi được đưa vào vận hành.

Chúng ta hãy cùng đến với phần cuối cùng để tìm hiểu những thách thức mà ngành giao thông điện này cần vượt quá nhé.

Những thách thức được đặt ra

Mặc dù phương tiện xanh được nhận định mang lại rất nhiều lợi ích thiết thực trong việc bảo vệ môi trường và phát triển giao thông hiện đại, tuy nhiên quá trình chuyển đổi này vẫn còn gặp những rào cản nhất định.

Theo đó, phương tiện xanh chưa thật sự được phổ biến trên toàn thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng vì thói quen của người tham gia giao thông. Ho chỉ có thói quen sử dụng các loại xe điện để di chuyển gần, đi chơi, cà phê, dạo phố chứ không lựa chọn để đi đường trường.

Nguyên nhân là do xuất phát từ tâm lý e ngại về quãng đường di chuyển, pin sạc, thời gian sạc, điểm sạc không thuận tiện, chi phí thuê pin và nhiều chi phí liên quan khác,… gây tốn kém cho người sử dụng.

Dù vậy, với sự tăng tưởng của công nghệ ngày càng lớn mạnh và tầm nhìn chiến lược của các chính phủ, doanh nghiệp, không ít lâu nữa phương tiện xanh sẽ trở nên phổ biến và không thể thiếu trong tương lai.

Trên đây là khái niệm, cũng như những thông tin quan trọng hiện nay về phương tiện xanh. Việt Nam Zero Waste hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn thu thập được nhiều thông tin bổ ích.